Natuurlijk zal dit afhangen van het feit of het een oud huis is dat een volledige restauratie nodig heeft, een eigendom dat reeds geheel of gedeeltelijk gemoderniseerd is, of een moderne woning. Een van de problemen met een eigendom dat gerestaureerd is, is dat je niet weet hoe goed de werken gedaan zijn, vooral als de eigenaar ze zelf gedaan heeft. Als het werk werd gedaan door plaatselijke aannemers, vraag je best om de facturen te bekijken.
Enkele simpele controles die je zelf kan doen zijn onder andere het testen van het elektriciteitsnet, riolering, de water hoofdleiding, warmwaterboiler en de centrale verwarming. Ga niet af op het woord van iemand anders dat deze in orde zijn. Als een eigendom geen elektriciteit of water hoofdleiding heeft, kijk dan naar het dichtstbijzijnde aansluitingspunt en de kost om de dienst tot het eigendom te verlengen, want het kan heel duur worden in afgelegen gebieden. Als een eigendom een waterput of een septische tank heeft, laat je die ook beter testen.
Een oude woning kan soms zichtbare tekenen van schade en verval tonen, zoals muren met barsten, stijgend vocht, ontbrekende dakpannen (dit kan je met een verrekijker controleren) en rottend houtwerk. Sommige gebieden zijn onderhevig aan overstromingen, stormen en verzakkingen, en het is raadzaam om een oud eigendom te controleren na hevige regenval, wanneer er lekken aan het licht kunnen komen. Als je problemen vindt of het vermoeden ervan hebt, is het best om het eigendom te laten controleren door een aannemer of om een volledig structureel onderzoek te laten doen door een landmeter. Het kan ook raadzaam zijn om een eigendom te laten controleren op termieten, welke in vele gebieden in Portugal gevonden worden.
Een Portugese koper zou geen bod maken op een oud eigendom zonder het eerst te laten controleren door een aannemer, die je ook zal kunnen vertellen of de prijs te hoog is, volgens het werk dat nog moet gedaan worden. Het is echter ongewoon om een onderzoek (inspeção) te laten doen op een eigendom in Portugal, vooral een eigendom dat gebouwd werd in de laatste 10 of 20 jaar. Toch is het zo dat sommige huizen die in de jaren 1970 en 1980 gebouwd werden niet voldoen aan de standaarden en met slechte materialen werden gebouwd, en zelfs relatief nieuwe gebouwen kunnen serieuze fouten bevatten. Het is belangrijk om te controleren wie de projectontwikkelaar of aannemer was, want een groot bedrijf met een goede reputatie zal waarschijnlijk niet op kosten bespaard hebben. Een eigendom dat meer dan 5 jaar geleden gebouwd werd zal waarschijnlijk niet gedekt zijn met een aannemersgarantie, hoewel garanties overdraagbaar zijn als een gebouw verkocht werd tijdens de garantieperiode.
Als u een alleenstaande villa, boerderijhuis of dorpshuis koopt, vooral deze die gebouwd zijn op een heuvel, is het altijd raadzaam om een onderzoek te laten uitvoeren. Veelvoorkomende problemen zijn onder andere; roestende waterleidingen en lekkende loodgieterij; onvoldoende rioleringsverwerking; slechte bedrading; vochtigheid en stijgend vocht; oneven vloeren of geen betonnen basis; façades die invallen; verzakkingen; en binnen- en buitenmuren met barsten. Sommige van deze problemen komen zelfs voor in projectontwikkelingen van minder dan 5 aar oud. Een goede manier om dit te doen is een onderzoek dat je op een huis in je eigen land zou laten doen vergelijken met dat in Portugal.
Je kan de verkoper vragen een onderzoek te laten doen op zijn kosten, en indien het een positief resultaat geeft, kan hem dit zelfs helpen de woning te verkopen als u beslist van toch niet te kopen. Je kan een bevredigend onderzoek een voorwaarde maken in het contract, hoewel dit niet normaal is in Portugal en een verkoper misschien zal weigeren of eisen dat je het onderzoek op eigen kosten laat doen voor je het contract tekent. Als een verkoper weigert om je een onderzoek te laten doen vooraleer je het contract tekent, is het beter ergens anders te kijken.
Sommige buitenlandse leners eisen een onderzoek vooraleer ze een lening goedkeuren, hoewel dit meestal bestaat uit een vluchtige schatting om ervoor te zorgen dat het eigendom de aankoopprijs waard is. Je kan een buitenlandse onderzoeker die zaken doet in Portugal het onderzoek laten doen en een rapport in het Engels laten schrijven. Echter, een Portugese landmeter (agrimensor) kan een betere kennis hebben van plaatselijke eigendommen en bouwmethodes. Als je een buitenlandse landmeter aanneemt, moet je er zeker van zijn dat hij ervaring heeft met de rariteiten van Portugese eigendommen en dat hij een professionele schadevergoedingsverzekering heeft in Portugal (wat betekent dat je hem gemakkelijk kan aanklagen als hij zijn job niet goed doet).
Overleg met de landmeter precies wat je inbegrepen wil hebben, en heel belangrijk, wat niet zal worden inbegrepen in het onderzoek (je moet soms extra betalen om bepaalde controles en testen te laten doen). Een volledig structureel onderzoek omvat best de staat van alle gebouwen, vooral de funderingen, daken, muren en houtwerk; loodgieterwerk, elektriciteit en verwarmingsinstallaties; en alles wat je nog wil laten onderzoeken zoals zwembaden en hun uitrusting, bijvoorbeeld het filtersysteem of verwarming.
Een onderzoek kan beperkt worden tot enkele zaken of zelfs 1 bepaald systeem, zoals de bedrading of het loodgieterwerk in een oud huis. Je zou een geschreven rapport moeten ontvangen van de structurele staat van een eigendom, wat alles bevat dat een probleem zou kunnen zijn in de toekomst. Sommige landmeters zullen je toestaan dat je met hen meegaat en een filmpje afleveren van hun bevindingen, alsook een geschreven rapport. Voor een eigendom die tot €150,000 kost zal een schatting rond de €325 kosten, een kopersonderzoek en schatting €550 en een volledig structureel onderzoek ongeveer €800, wat een relatief klein bedrag is voor de gerustheid die het met zich meebrengt.
Grond kopen
Voor je een huis koopt op een perceel wandel je best eens de grenzen af en kijk je naar hekken, opritten, wegen, en overhangende dakranden die misschien op het eigendom kunnen vallen. Als je niet zeker bent over de grenzen laat je het perceel best onderzoeken, wat altijd verstandig is als je een eigendom koopt met een groot stuk grond.
Wanneer je een landelijk eigendom koopt in Portugal, kan je misschien onderhandelen over de grootte van de grond die je bij de aankoop ingegrepen wil. Als een eigendom deel uitmaakt van een groter stuk grond dat eigendom is van de verkoper of de grenzen opnieuw moeten getekend worden, zal je een landmeter moeten aannemen om de grond op te meten en een nieuw plan te tekenen. Het is ook best om je advocaat de plaatselijke gemeenteplannen te laten bekijken om uit te zoeken waarvoor de grond kan gebruikt worden en of er voorgangrechten zijn. De gemeente zal een certificaat voorzien (parecer camarário) dat specificeert wat er op een stuk grond kan gebouwd worden.